Tetik parmak nedir nasıl tedavi edilir?

El parmaklarında hareket sırasında takılma olup aniden açılması şeklinde gördüğümüz tetik parmak yarattığı ağrı ve hareket kısıtlılığı ile günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılığa neden olan bir klinik tablodur. Hasta parmağını büktükten sonra açmak istediğinde açamaz, kilitlenme olur, açmak için yapılan hareketler ağrılıdır.

“Stenozantenovaginit” olarak da adlandırılan tetik parmak özellikle tekrarlayan el hareketi yapan müzisyenler, diş hekimleri, el işçilerinde, şeker hastalarında, gut, romatoidartrit gibi iltihaplı eklem hastalığı olanlarda sık görülür.  Kadınlarda daha sıktır ve en çok 40-60 yaşlarında ortaya çıkar.

El parmaklarımızı hareket ettiren kaslar uzun tendon denen kirişlerle kemiklere tutunurlar. Bu kirişlerin etrafı kaygan bir kılıf ile sarılıdır. Bu kaygan kılıf sayesinde kirişler hareket ederler. Aşırı kullanmaya, iltihaplı romatizmal hastalıklara bağlı kılıftaki kalınlaşma içerideki kirişin kolay kaymasını önler ve takılma olur. Şeker hastalığı, hipotiroidi, börek yetmezliği gibi hormonal ve metabolik bozukluklarda da kılıfta veya kirişte biriken bazı maddeler kalınlaşmaya neden olur. Kalınlaşan kılıf içinde rahat kayma hareketi yapamayan kiriş takılır.

Hastalar parmak veya parmaklarını hareket ettirmek istediklerinde kilitlendiğinden, açmaya çalıştıklarında “tık” diye bir atlama sesi duyduklarından, bu sırada da ağrı olmasından yakınırlar. Sabahları parmaklar daha da sert olur. Elin iç tarafında, parmakların avuç içine yakın bölgelerinde ağrılı şişlik farkedilebilir.

Tetik parmak ilk aşamada cerrahi olmayan yöntemlerle tedavi edilir. Ağrı harekete bağlı olduğu için ağızdan ağrı kesiciler kullanılabilir ama etkileri sınırlıdır. Kiriş ve kılıftaki ödemi azaltmak için kısa süreli hareketi kısıtlayıcı atel denilen cihazlar kullanılabilir. Fizik tedavi uygulamaları da kılır ve kirişteki ödemi azaltarak etkili olabilmektedir.

Kalınlaşmış bölgeye yapılacak kortizon enjeksiyonları büyük oranda faydalı olmaktadır. Kortizon enjeksiyonunu takiben kirişi korumak amacıyla ilk 24 saat hareket kısıtlamak, sonrasında kirişin kaymasını sağlayacak hareketler yaptırmak uygundur. Kirişi kaydıracak hareketler önerilmekle beraber zorlu kavrama hareketlerine engel olunmalıdır.

Tüm bunlardan faydalanmayan hastalara cerrahi tedavi önerilir.

Tetik parmağı olan kişiler zorlu ince parmak hareketlerinden kaçınmalıdır. Özellikle akıllı telefon kullanımı ile başparmak kirişinde kalınlaşmalar gösterilmiş olup bu açıdan uzun akıllı telefon kullanımlarından kaçınmalıdır. Geceleri parmakları sabit tutmak, gün içinde yumuşak toplarla parmak hareketleri yapmak önerilebilir. Ardışık sıcak soğuk banyoları da hastaları rahatlatabilir. Şeker hastalarında çok sık görüldüğü için hastaların kan şekeri kontrolüne önem vermeleri, hastalığın başlaması durumunda bir fizik tedavi ve rehabilitasyon veya ortopedi uzmanına başvurmaları önerilir.

Sağlıkla kalmanız dileğiyle.